Archetyp Głupca w pozycji odwróconej - cd.

Osoba realizująca archetyp Niewinnego poszukuje powrotu do Natury, pragnie czystości i pewnej naiwności, gdyż uważa, że kryje się w tym szczęście. Ani Sierota, ani Cwaniak nie mają takich dążeń. Oni uważają, że świat ma obowiązek zaspokajać ich potrzeby, a jeśli tak się nie dzieje, obwiniają swoje otoczenie o wszelkie możliwe i niemożliwe przewinienia, w sobie nie dopatrując się nawet najmniejszej skazy. Podchodząc tak a nie inaczej do życia nie zaprzątają oczywiście sobie głowy wyrzutami sumienia, a uczciwe jest to, co przynosi im korzyści. O ile Boże Dziecko w równym stopniu brało i dawało, a w dodatku robiło to w sposób spontaniczny i naturalny, o tyle Sierota i Cwaniak umieją tylko brać, ponieważ wypracowali w sobie przekonanie, że im należy się wszystko. Obciążają przy tym swoje otoczenie poczuciem winy, w czym szczególnie celuje typ Sieroty. Przeciwko Cwaniakowi łatwiej wystąpić, choć i on potrafi doskonale manipulować, ale bronienie się przed Sierotą jest niemożliwe – no bo jak wystąpić przeciwko osobie tak pokrzywdzonej przez los, pozbawionej rodziców, opieki, wsparcia. Sierota po mistrzowsku rozgrywa uczucie litości i z prawdziwą maestrią wywołuje w nas współczucie, a jeśli zaczynamy mieć dość bycia wykorzystywanym przez takiego człowieka, to możemy być pewni, że z dużą wprawą wpędzi nas w poczucie winy i wywoła wyrzuty sumienia.

Jest jeszcze jeden archetyp prezentowany przez odwróconego Głupca – Błazen. Nie ma on zbyt dużo cech Sieroty, ale wiele łączy go z Cwaniakiem. Idealnym obrazem tego archetypu jest Loki, jeden z bogów mitologii skandynawskiej. Typ Błazna to kpiarz, który drwi ze wszystkiego i wszystkich, dla niego nie ma świętości ani poczucia przyzwoitości. W łagodniejszej wersji jest rubaszny, w mniej łagodnej – wulgarny i chamski. Bardzo często ma mocno podkreśloną seksualność, dzięki czemu człowiek może na niego przenieść swoje problemy w tej sferze („to nie ja jestem wulgarny, wulgarny jest Błazen we mnie”). Wspólną cechą tych trzech postaci jest przekonanie, że należy im się wszystko, co tylko może oferować świat, ale sposób, w jaki biorą to sobie jest dość różny:

– Sierota otrzymuje to, co chce biorąc innych na litość,

– Cwaniak osiąga swoje cele sprytem, oszustwem i krętactwem,

– Błazen dostaje to, po co sięga dzięki bezczelności, wywoływaniu w innych poczucia wstydu i zażenowania.

Aspekt psychologiczny archetypu – cwaniactwo, matactwo, wykorzystywanie innych, branie na litość, wywoływanie poczucia winy, przekonanie: „świat jest podły, więc i ja muszę być podły”, prymitywność, chamstwo, wulgarność, seks traktowany instrumentalnie, oszustwa, kłamstwa, manipulacje, pozorna bezradność, granie na uczuciach innych, złośliwość, brak poczucia przyzwoitości.

Aspekt prognostyczny archetypu – przyznawanie sobie pełni praw i ograniczanie ich w odniesieniu do innych, chamskie i wulgarne wypowiedzi i zachowania, przekonanie, że żyje się wśród głupców, błaznowanie w sytuacji wymagającej powagi, oszustwa, matactwa, życie na czyjś koszt, uparte trzymanie się stereotypów, wzbudzanie w innych litości, liczenie na współczucie lub poczucie zażenowania innych, prostackie zachowania w sferze seksualnej, gry psychologiczne.

Wzorzec literacki – Dyl Sowizdrzał.

Wzorzec mitologiczny – Loki (mitologia skandynawska), Kojot (mitologia indiańska), ludowe diabły (mitologia chrześcijańska).

Rozkład

Jeśli chcesz zrozumieć, w jaki sposób funkcjonuje w Tobie Czytelniku archetyp Głupca, zrób poniższy rozkład.

                                         

                        1              2                 3             4

                               5                6               7

Znaczenia poszczególnych pozycji:

1. Kiedy bywam Głupcem w swoim życiu?

2. W czym mi to pomaga?

3. W czym mi to szkodzi?

4. Który wariant archetypu Głupca realizuję najczęściej?

5. Jakie korzyści uzyskuję z bycia Głupcem?

6. Kto w moim otoczeniu najpełniej prezentuje archetyp Głupca?

7. Co mogę zrobić, by spełnić się jako Boże Dziecko?